Vincent Bakker redde onlangs 2 kleine kinderen uit een brandende auto. De 26-jarige servicemonteur werd terecht door alle media in het zonnetje gezet. Redders zijn helden! Alleen sommige situaties lenen zich niet om een redder te zijn. Als je gaat redden in een niet-panieksituatie krijg je juist drama in plaats van dat je dit weet te voorkomen.
Redder is een rol die mensen aannemen in relatie tot anderen. Het zijn mensen die zich gedragen alsof zij precies weten hoe het moet. Mensen die zich graag opofferen en altijd klaarstaat om even te helpen. Om problemen op te lossen, liefst nog voordat ze ontstaan.
Dat klinkt fantastisch, maar een redder is ook iemand die heel graag nodig wil zijn. Je blijft maar redden, met het gevaar dat je doorslaat naar regelrechte bemoeizucht. Al bedoelt de redder het nog zo goed, dit gedrag kan ook negatieve effecten hebben. Voor de ander, maar ook voor zichzelf.
Dit ‘redder’-gedrag komt in de agrarische sector vaak voor. Daarom een voorbeeld uit de praktijk in een familiebedrijf.
Annelies is een zorgzame vrouw. Ze werkt samen met haar ouders en partner in het bedrijf. Haar vader Frans en partner John zijn het niet altijd eens. Vooral als het gaat over de toekomst van het bedrijf wil het nog wel eens botsen.
Annelies is een redder. Ze probeert problemen te voorkomen door voor John steeds de hete kolen uit het vuur te halen. En als haar vader moppert dat John zo anders is, zegt Annelies dat ze er met John over zal praten. Zo schippert ze al jaren tussen haar man en haar vader.
Begin december gaat het bijna mis. Het Sinterklaasfeest op de basisschool dreigt niet door te gaan, omdat er te weinig vrijwilligers zijn. Annelies redt het feest door alle losse taken op zich te nemen. Maar als Sint het land uit is, is Annelies op. Ze is zo moe dat alles haar energie kost. En ze klaagt erover dat niemand wat uit zichzelf doet. Alles komt op haar neer.
Niet gek dat Annelies zo moe is. Ze zit helemaal vast in de zgn. dramadriehoek! Haar man en haar vader gedragen zich als ‘aanklager’ en ‘slachtoffer’: zij leggen de schuld bij de ander. Als redder neemt Annelies een enorme hoop zorgen op haar schouders. Als ze zo doorgaat, blijft ze in de Dramadriehoek circuleren en negatieve energie opslurpen.
Hoe komt ze hier uit?
Zo stap als redder je uit de Dramadriehoek!
- Wees bewust van wat je zegt en hoe je iets zegt.
- Ga uit van je eigen verantwoordelijkheid voor de situatie
- Stimuleer de ander om zijn of haar verantwoordelijkheid te nemen
- Doe geen dingen die de ander best zelf kan.
In mijn coachingspraktijk maak ik iemand met redder-kenmerken bewust van zijn of haar gedrag en de verschillende rollen in de dramadriehoek: slachtoffer, redder en aanklager. Ik geef ze inzicht wat het drama is dat die rollen veroorzaken: patronen worden herhaald, het slurpt energie en brengt ongelijkheid en negatieve gevoelens.
Het is goed om eens een andere rol in de driehoek te kiezen om te ervaren hoe dat is. Ik zet mensen vaak letterlijk op een andere plek in de driehoek en laat ze vertellen hoe het daar voelt en welke gedachten en welk gedrag die plek oproept.
Met deze kennis en ervaring kan je eruit stappen. Als je merkt dat je in de negatieve dramadriehoek gezogen wordt, kan je zorgen voor een winnaarsdriehoek.
Hoe is het nu met Annelies? Prima! Ze heeft geleerd dat ze best zorgzaam mag zijn, maar dat ze de ander de ruimte geeft om zelf te denken en te handelen.
Ze leerde vooral te luisteren en vragen te stellen. En ze geeft alleen nog hulp als erom gevraagd wordt.
Zo legt ze de verantwoordelijkheid voor andermans problemen waar die hoort: bij de ander.
Herken je bovenstaande situatie, vind je het nog lastig om hiermee zelf aan de slag te gaan? Wil je van de dramadriehoek naar de winnaarsdriehoek?
Ik help je graag! Bel mij vrijblijvend op 06-23976101 of stuur een email: info@mavintraining.nl dan bespreken wij samen hoe ik je kan ondersteunen.
* Zie voor meer voorbeelden het boek ‘Wat de boer niet zegt, communicatie in agrarische familiebedrijven’ van Johan Weerkamp en Truke Zeinstra, Uitgave 2014 Kluwer Deventer.